تحولات منطقه

کرمان- درست همین آذرماه امسال بود که مجبور شدیم به نقل از پروفسور«پرویز کردوانی» تیتری تلخ با عنوان «پایان جازموریان» برای این تالاب انتخاب کنیم و حکایتی از آن به رشته تحریر درآوریم که سراسر بوی ناامیدی و ناتوانی طبیعت و مسئولان در برابر این تالاب داشت؛ اما این روزها با جاری شدن سیلاب در پهنه جازموریان باری دیگر امید به زندگی در دل آن جوانه‌زده است و شرایط نشان داد که برای لطف الهی نمی‌توان پایانی یافت.

امید به زندگی در«جازموریان» جوانه زد/تغییر مسیر خشکسالی
زمان مطالعه: ۳ دقیقه

قدس آنلاین-گروه استان ها: جازموریان از ترکیب کلمه «جاز» به تعبیر محلی‌ها همان علف و «موریان» به معنای علفزار است.

دلیل نام‌گذاری تالابی به نام «جازموریان» هم برمی‌گردد به زمانی که این منطقه، انبار علوفه در جنوب ایران به‌حساب می‌آمده واصلی‌ترین شغل مردمش دام‌پروری بود.

درگذشته‌ای نه‌چندان دور انبوه علف‌زارهای این منطقه  وزیدن صدای بادبر پهنه این دریاچه بزرگ سمفونی زندگی را می‌نواختند اما از دهه هفتاد که عطش شهرنشینان در استان کرمان بیشتر شد و کشاورزان بر وسعت اراضی کشاورزی خود افزودند این تالاب نیز نقاب در خاک کشید.

مسئولان وقت با احداث سد بر روی رودخانه «هلیل رود» که تأمین‌کننده آب جازموریان بود  درواقع حکم مرگ این تالاب را امضاء کردند و از همان روز این تالاب رژیم لاغری گرفت تا این‌که خشک‌سالی آن را از پای درآورد.

هرچند این اقدام با اعتراض‌های بسیاری از مردم روبرو بود و مجاوران این تالاب که معیشت آن‌ها با جازموریان گره‌خورده بود را به خیابان‌ها کشاند اما نبود گوش شنوا موجب شد تا خشک‌سالی مردم را به حاشیه شهرهای کرمان و بم کوچ دهد.

اگرچه جازموریان تنها تالاب طبیعی استان کرمان است اما ازآنجاکه جزو کنوانسیون رامسر نبود، لذا بین‌المللی محسوب نشده و از کمک‌های جهانی نیز محروم بود.

خشک شدن تالاب، از بین رفتن دام‌ها، متوقف شدن کشاورزی، مختل شدن زندگی مردم محلی و مهاجرت‌ آن‌ها، تنها تبعات خشکی جازموریان نبود بلکه قطع ارتباطی شریان تغذیه‌ای این تالاب دامن شهرنشینان را نیز گرفت و لذا این تالاب خشک منشأ  ۲۵ درصد از ریز گردهای معلق در هوای کشور شد.

وضعیت مطلوب سال آبی

در حال حاضر بارش رحمت الهی چهره دیگری را در این منطقه نمایان ساخته است.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای کرمان بابیان اینکه آب رودخانه «شور» و شاخه‌های «هلیل رود» به جازموریان رسیده و بارندگی‌ها در شهرستان‌های قلعه گنج و رودبار موجب آب‌گیری تالاب جازموریان شده است اظهار می‌کند: طی یک هفته اخیر استان کرمان شاهد نزولات جوی به‌صورت بارش باران و برف بسیاری بود که این امر موجب جاری شدن سیلاب و خسارت‌هایی به زیرساخت‌های این استان شد اما خوشبختانه تأثیر قابل‌توجهی در ذخیره‌سازی آب در سدها و آب‌بندان ها به‌ویژه آبگیری تالاب جازموریان داشته است.

علی رشیدی بابیان اینکه امسال وضعیت آبی کرمان در حالت مطلوب‌تری نسبت به سال گذشته قرارگرفته است ادامه می‌دهد: حجم آب مخازن ما تا امروز به ۳۵۳ میلیون مترمکعب رسیده درحالی‌که این آمار در مدت مشابه سال قبل ۲۷۷ میلیون مترمکعب بود لذا با توجه به بارندگی‌های اخیر، است.

تغییر مسیر خشک‌سالی

مدیرکل محیط‌زیست استان کرمان نیز بابیان اینکه طبق بررسی ابتدایی تالاب جازموریان در مقایسه با سال گذشته، شاهد آبگیری ۸۰ درصدی این تالاب هستیم عنوان کرد: این موضوع موجب بسیاری از مردم حاشیه این تالاب و فعالان محیط‌زیست شده است.

 بارش های هفته اخیر در استان کرمان موجب شده تا شاهد تغییر مسیر خشک‌سالی در منطقه جازموریان باشیممرجان شاکری بابیان اینکه متأسفانه براثر خشک‌سالی حادث‌شده در این تالاب شاهد از بین رفتن بسیاری از علف‌زارها و هم‌چنین تلف شدن دام‌ها و کوچ روستائیان بودیم افزود: اما در حال حاضر با توجه به حادث شدن بارش‌های خوب اخیر شاهد تغییر مسیر خشک‌سالی در این منطقه هستیم.

وی یادآور شد: آب‌گیری این تالاب می‌تواند نقش بسزایی در کاهش ذرات ریز معلق در هوا و گردوغبار داشته باشد.

مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان کرمان بابیان اینکه این استان بیشترین میزان سطح غبار خیزی کشور را دارد افزود: منشأ بخشی از این غبارها در این منطقه تالاب جازموریان است که با آبگیری مجدد تالاب به‌طور حتم شاهد بهبود شاخص‌های هواخواهیم بود.

وی علت خشکیدگی جازموریان را کاهش بارندگی در سال‌های اخیر و هم‌چنین احداث سدهای متعدد بر روی رودخانه‌های استان کرمان و بی‌توجهی به‌حق آبه این تالاب عنوان کرد و ادامه داد: این عوامل موجب خشکیدگی بخش قابل‌توجهی از این دریاچه و مراتع اطراف آن شد که خوشبختانه بارش‌های هفته اخیر این مشکلات را مرهم گذاشت.

وی خاطرنشان کرد: بارش‌های اخیر و آبگیری تالاب جازموریان خوشبختانه تأثیر زیادی در بخش‌های زیست‌محیطی، کشاورزی و تغذیه سفره‌های زیرزمینی دارد.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.